Renovaskularna hipertenzija (RVH) je povećanje krvnog pritiska koje nastaje usljed stenoze (suženja) ili okluzije (potpunog začepljenja) jedne ili više renalne (bubrežne) arterije ili njihovih ogranaka.
Suženje bubrežne arterije u slučajevima od 50 do 60 posto može uzrokovati povišen krvni pritisak. Kod 70 posto pacijenata RVH je posljedica ateroskleroze, a kod jedne trećine osoba uzrok je fibromuskularna displazija.
Renovaskularna bolest najčešći je uzrok sekundarne hipertenzije i čini oko dva do pet posto svih slučaja ovog oboljenja. Ova vrsta hipertenzije veoma slabo reagira na terapiju lijekovima, a okarakterizirana je nekontrolisanim skokovima krvnog pritiska.
Osoba koja boluje od RVH najčešće u početku nema jasne tegobe i simptome. Vremenom se, i pored uzimanja lijekova, javlja nekontrolisana hipertenzija sa ili bez oštećenja bubrežne funkcije.
Na renovaskularnu hipertenziju treba posumnjati ukoliko:
– nema uspjeha u kontroli krvnog pritiska uprkos punoj dozi trostepene terapije,
– pored hipertenzije javi se i oštećenje ciljnog organa, kao što je akutni edem pluća, srčano popuštanje, akutna bubrežna insufincijencija, novonastale smetnje vida, napredovanje retinopatije, disekcija aorte,
– se javi pogoršavanje bubrežne funkcije ili azotemija nakon uzimanja antihipertenzivnih lijekova (ACE inhibitora ili blokera angiotenzin II receptora),
– islijedi iznenadno i uporno pogoršanje prethodno kontrolirane hipertenzije,
– početak hipertenzije nastane prije i poslije 55. godine života,
– uz hipertenziju se javlja i abdominalni šum,
– se utvrdi teška hipertenzivna retinopatija.
Oboljenje se dijagnosticira fizikalnim pregledom, prikazom renalnih arterija ultrazvukom, CT angiografijom, angiografijom ili magnetskom rezonancom.
Cilj liječenja renalne arterijske bolesti treba biti kontrola krvnog pritiska i očuvanje bubrežne funkcije putem antihipertenzivnih lijekova kao što su ACE inhibitori (ukoliko stenoza renalnih arterija nije obostrana), antagonisti Ca kanala te tiazidi, hidralazin, blokatori angiotensin II receptora i beta-blokatori.
U nekim slučajevima, kada se i pored ordinirane terapije, utvrdi značajno suženje bubrežne arterije, treba razmotriti revaskularizacijsku terapiju.
Najefikasniji način revaskularizacijskog tretmana stenozirane/okludirane bubrežne arterije danas, je endovaskularni tretman. Ovaj vid tretmana značajno je manje agresivan u odnosu na hiruršku revaskularizaciju i podrazumijeva plasiranje stenta ili balon angioplastiku na mjestu suženja bubrežne arterije.
Na taj način poboljšava se opskrba bubrega krvlju, značajno se smanjuje mogućnost atrofije-propadanja bubrega, a reducira se i hipertenzija.
Procedura endovaskularnog tretmana renovaskularne bolesti u BiH, za sada se izvodi samo u Klinici za kardiovaskularne bolesti UKC Tuzla.
(faktor.ba)
