Novim saslušanjem Aleksandra Čolića, vještaka ekonomske struke, nastavljeno je suđenje bivšem predsjedniku Vlade Republike Srpske Aleksandru Džombiću, optuženom za zloupotrebu službenog položaja ili ovlaštenja pri dodjeli kredita preduzeću “Energolinija“ iz sredstava Investiciono razvojne banke (IRB).
Čolić je u ovom predmetu već saslušan u aprilu ove godine, ali s obzirom da je njegovo vještačenje odudaralo u pojedinim segmentima s vještačenjem koje je po prijedlogu Tužilaštva uradio drugi vještak Marko Zelinčević, Sud je odlučio da se Čolić ponovo sasluša.
Kako je rekao, razlika između ova dva vještačenja je u vezi s ocjenom kreditne sposobnosti preduzeća “Energolinija“, kao i drugih preduzeća koja su imala status sudužnika.
“Koristili smo iste podatke i vještak Zelinčević i ja. Te iste podatke koristila je i kreditna služba IRB-a i sve tri analize ukazuju na iste finansijske pokazatelje. Zelinčević svoje mišljenje o kreditnoj sposobnosti iskazuje na osnovu člana Zakona o privrednim društvima. Po onome što ja vidim, taj član se odnosi na isplate dividende“, rekao je Čolić u Okružnom sudu u Banjaluci.
Prema njegovim riječima, pogrešno je pozivanje na taj član u konkretnom slučaju jer je i u Ugovoru o prosljeđivanju kredita definisano da korisnik kredita za vrijeme trajanja kredita ne može isplaćivati dobit.
Takođe, naveo je i da je Zelinčević kao osnov za svoje mišljenje daje u izvođenju samo slabih strana kreditnog projekta, ali dodaje da su te slabe strane bile i dio analiza koje radio i Kreditni odbor IRB-a.
Dodaje i da je, prema njegovom mišljenju, preduzeće “Alumina”, koje je imalo sudužnički status iz ostvarivane dobiti u proteklim godinama, moglo da servisira kredit koij je podigla “Energolinija“.
“Uvidom u finansijske izvještaje iz 2022. godine, ‘Alumina’ je imala priliv sredstava oko 420 miliona KM. Prosječno je to oko 35 miliona na mjesečnom nivou. Dakle, iz jednog mjesečnog priliva, ‘Alumina’ je mogla da isplati cijeli kredit“, rekao je Čolić.
On je ostao i kod svojih ranije iznesenih mišljenja da je uvođenjem preduzeća “Alumina” u status jemac-platac pojačana kreditna sposobnost, kao i da je to praksa koju koriste sve banke.
“Čim banke traže da se uz korisnika kredita uvedu i drugi instrumenti obezbeđenja kredita, kao što je status sudužnika, onda banka cijeni i kreditnu sposobnost tog preduzeća“, dodao je Čolić.
On je rekao da IRB u periodu kada je kredit dodijeljen nije imao uspostavljene sve procedure, poput opštih uslova, kao što to imaju komercijalne banke, te dodaje da se IRB vodio praksom koju imaju komercijalne banke, a koje posluju po Zakonu o bankama, kao i Zakonu o obligacionim odnosima i drugim podzakonskim aktima.
Vještak je predao Odbrani dokumente na koje se pozivao prilikom današnjeg saslušanja. Riječ je o dokumentima koje koriste pojedine komercijalne banke, zakonskim aktima, te preporukama Agencija za bankarstvo FBiH i RS-a, što je Odbrana uvrstila u dodatne dokaze koje je Sud prihvatio.
Iako je tužilac Radenko Janković rekao da pomenuti dokumenti nisu relevantni da bi bili dokazi jer se odnose na period u proteklih nekoliko godina, ipak nije iznio prigovor u pogledu uvrštavanja ovih dokaza u sudski spis, te je rekao da se ne protivi tome da Sudsko vijeće izvrši uvod u te dokumente.
Zbog mimoilaženja u stavovima između vještaka, tužilac Janković je tražio da se izvrši novo, treće vještačenje, međutim, nakon primjedbe Odbrane, Sud je odbio ovaj zahtjev.
Janković je nakon toga rekao da će nakon svih izvedenih dokaza izmijeniti optužnicu, te će je dostaviti na narednom ročištu.
Suđenje se nastavlja 17.oktobra.
(BIRN)
