Predavanje pod nazivom „Od nauke o materijalima do regenerativne medicine: karijerno putovanje jedne naučnice i liderke u visokom obrazovanju“ održala je prof. dr. Pamela Habibović, rektorica Univerziteta u Maastrichtu i jedna od vodećih evropskih naučnica u oblasti biomaterijala i regenerativne medicine. Profesorica Habibović porijeklom je iz Srebrenice, a njen profesionalni put danas predstavlja primjer povezivanja vrhunske nauke, akademskog liderstva i društvene odgovornosti na međunarodnom nivou.
Uloga Akademije u razvoju nauke i društva
Na početku događaja prisutnima se obratila akademkinja Senka Mesihović Dinarević, ističući značaj Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine kao najviše naučne i umjetničke institucije u državi.
„Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine kao krovna institucija doprinosi razvoju, unapređenju, podržavanju i promoviranju nauke i umjetnosti, te brine o afirmaciji kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa Bosne i Hercegovine. Njegujući izvrsnost kao osnovni princip stvaranja i vrednovanja naučnih i umjetničkih doprinosa, ANUBiH kontinuirano otvara prostor za dijalog o pitanjima od posebnog značaja za održivi razvoj našeg društva“, kazala je Mesihović Dinarević.
Akademkinja Mesihović Dinarević u svom obraćanju uputila je i posebnu poruku u čast gošće predavačice, naglašavajući simboliku njenog profesionalnog puta.
„Trideset godina nakon što je izgubila oca u genocidu u Srebrenici, njegova kćerka danas učestvuje u oblikovanju politika visokog obrazovanja jedne od najrazvijenijih zemalja Evrope. Bosanskohercegovačkih korijena, evropskih dometa, profesorica Habibović nosi snažnu poruku generacijama mladih da su znanje, upornost i integritet alati kojima možemo mijenjati svijet“, istakla je Mesihović Dinarević.
Biomaterijali i regenerativna medicina: savremeni pristupi
U centralnom dijelu predavanja, prof. dr. Pamela Habibović govorila je o razvoju biomaterijala i njihovoj presudnoj ulozi u savremenoj regenerativnoj medicini. Naglasila je da se savremeni medicinski pristupi sve više udaljavaju od koncepta pukog nadomještanja oštećenih dijelova tijela, te da se fokus preusmjerava ka poticanju prirodnih regenerativnih procesa.
„Biomaterijali su materijali koje možemo koristiti u tijelu kako bismo potaknuli regeneraciju. Kada kosti puknu ili organi ne funkcionišu kako treba, cilj nije samo popraviti oštećenje, već omogućiti tijelu da se samo regenerira“, kazala je Habibović.
Posebnu pažnju posvetila je izazovima koji proizlaze iz procesa starenja stanovništva i rastuće potrebe za terapijama koje su istovremeno efikasne i dostupne.
„Živimo sve duže i samim tim raste potreba za terapijama koje mogu pomoći velikom broju pacijenata. Tradicionalni pristupi više nisu dovoljni. Sintetičke zamjene za koštane graftove omogućavaju da terapije budu dostupne mnogima, a ne samo nekolicini“, istakla je.
Etika, dostupnost terapija i uloga umjetne inteligencije
Govoreći o savremenim terapijama, profesorica Habibović naglasila je etičku dimenziju naučnih inovacija, ukazujući na potrebu da medicinski napredak bude u funkciji šireg društva.
„Ako razvijemo terapije koje su izuzetno efikasne, ali preskupe, onda one u praksi ne ispunjavaju svoju svrhu. Prednost biomaterijala je u tome što se mogu proizvoditi u velikim količinama i učiniti dostupnim širokom krugu pacijenata“, navela je.
Osvrnula se i na primjenu umjetne inteligencije u savremenim naučnim istraživanjima, naglašavajući njen transformativni potencijal, ali i potrebu za pažljivom i odgovornom upotrebom.
„Umjetna inteligencija može značajno ubrzati razvoj biomaterijala, ali samo ako se koristi pažljivo i pod strogom kontrolom. U suprotnom, rizici za pacijente mogu biti ozbiljni“, upozorila je.
Akademski put iz Podrinja ka evropskim univerzitetima
Životni i profesionalni put profesorice Pamele Habibović nosi poseban značaj za Podrinje, a naročito za Srebrenicu, iz koje potiče. Njena akademska afirmacija na evropskom nivou predstavlja primjer kako znanje, dugoročni istraživački rad i institucionalna dosljednost mogu nadilaziti geografske i historijske okolnosti. U tom kontekstu, njen uspjeh ima širi društveni značaj, služeći kao podsticaj mladim ljudima iz Bosne i Hercegovine, posebno iz sredina koje su prošle kroz duboke historijske traume, da obrazovanje i nauku prepoznaju kao trajne instrumente ličnog i društvenog razvoja.
Univerzitet u Maastrichtu kao primjer savremenog obrazovanja
Tokom predavanja predstavljen je i Univerzitet u Maastrichtu, koji naredne godine obilježava 50 godina postojanja. Riječ je o jednom od najinovativnijih i najinternacionalnijih univerziteta u Evropi, prepoznatom po primjeni problem-based learning modela, snažnoj interdisciplinarnosti, međunarodnim studijskim programima te kulturi saradnje između nauke, društva i industrije.
Poruka akademskoj zajednici i donosiocima odluka
Cilj predavanja bio je potaknuti studente, akademsku zajednicu i donosioce odluka na promišljanje o načinima na koje se naučna izvrsnost, društvena odgovornost i akademsko liderstvo mogu povezati u izgradnji savremenih sistema obrazovanja i istraživanja – poruka koja je, kako je istaknuto, u savremenom društvu potrebnija nego ikada.
